Ώμος: Η ανατομία του
Η άρθρωση του ώμου, ή επιστημονικότερα γληνοβραχιόνιος άρθρωση, αποτελείται από τη σύζευξη δύο οστών: της κεφαλής του βραχιονίου και της ωμογλήνης της ωμοπλάτης. Κατά την κίνηση του ώμου επηρεάζονται και μετακινούνται και δύο ακόμα αρθρώσεις: η ακρωμιοκλειδική άρθρωση (μεταξύ κλείδας και ακρωμίου της ωμοπλάτης) και η θωρακοωμοπλατιαία άρθρωση (μεταξύ της πτέρυγος της ωμοπλάτης και του θωρακικού τοιχώματος). Για να εκτελεστεί όλο το εύρος κίνησης της άρθρωσης του ώμου θα πρέπει να λειτουργούν χωρίς προβλήματα και οι δυο παραπάνω αρθρώσεις, γι’ αυτό και εξετάζονται μαζί με τον ώμο.
Το οστό της ωμοπλάτης έχει γενικά τριγωνικό σχήμα και είναι υπόκοιλο εμπρός, όπου αρθρώνεται με τον θωρακικό τοίχωμα. Στην έξω πλευρά του φέρει ελαφρώς υπόκοιλη επιφάνεια με σχήμα αχλαδιού για την άρθρωση με την κεφαλή του βραχιονίου. Επίσης, έχει και δυο σημαντικές προεξοχές: την ωμοπλατιαία άκανθα πίσω, που καταλήγει στο αποπλατυσμένο ακρώμιο και την κορακοειδή απόφυση εμπρός.
Το άνω τμήμα του βραχιονίου οστού αποτελείται από την κεφαλή, η οποία έχει σχήμα τμήματος σφαίρας και δύο ογκώματα (μείζον και έλασσον) για την κατάφυση τενόντων. Μεταξύ των ογκωμάτων σχηματίζεται η αύλακα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου. Επειδή η κεφαλή του βραχιονίου αποτελεί τμήμα σφαίρας και η ωμογλήνη είναι ελαφρώς υπόκοιλη μόνο, για να διατηρηθεί η ακεραιότητα της άρθρωσης παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο ισχυροί σύνδεσμοι, μύες και τένοντες που την περιβάλλουν τον ώμο. Αυτοί είναι:
Ο επιχείλιος χόνδρος: είναι ένας ινοχόνδρινος δίσκος που περιβάλλει την ωμογλήνη και με αυτόν τον τρόπο «βαθαίνει» την ελαφρώς υπόκοιλη επιφάνεια της ωμογλήνης. Η ακεραιότητά του είναι απαραίτητη για τη σταθερότητα του ώμου, παίζοντας σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των εξαρθρημάτων του ώμου.
Οι πρόσθιοι γληνοβραχιόνιοι σύνδεσμοι: είναι μικροί αλλά ισχυροί σύνδεσμοι που συνεισφέρουν στην πρόσθια σταθερότητα του ώμου και παίζουν σημαντικό ρόλο στο εύρος κίνησης του ώμου
Ο Θύλακος: είναι το ινώδες περίβλημα της άρθρωσης του ώμου. Υποβοηθά σημαντικά στη σταθερότητα του ώμου και η καλή του κατάσταση συμβάλλει στο εύρος κίνησης του ώμου.
Ο τένοντας της μακράς κεφαλής του δικεφάλου: αποτελεί έναν πολύ ισχυρό τένοντα μέσα στην άρθρωση του ώμου και είναι ένας από τους δύο τένοντες του δικέφαλου βραχιονίου. Ο ακριβής ρόλος του παραμένει ακόμα υπό αμφισβήτηση, αν και παλαιότερα πιστευόταν ότι συνέβαλε στη σταθερότητα του ώμου.
Οι τένοντες του Υπερακανθίου, Υπακανθίου, Υποπλατίου και Ελάσσονος Στρογγύλου: οι τέσσερις αυτοί τένοντες προέχονται από τους ομώνυμους μύες και περιβάλλουν σαν καλύπτρα την κεφαλή του βραχιονίου, όπου και καταφύονται. Στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολος ο διαχωρισμός τους σε διακριτές οντότητες αφού συνενώνονται για να σχηματίσουν το «τενόντιο» ή «στροφικό» πέταλο του ώμου. Ο κύριος ρόλος τους είναι η κίνηση του βραχιονίου σε σχέση με την ωμογλήνη. Με την ενεργοποίηση κάθε φορά και διαφορετικού τμήματος του τενοντίου πετάλου είναι δυνατή η κίνηση του ώμου σε διάφορες θέσεις. Οι τένοντες αυτοί συχνά παθαίνουν ρήξη (διακοπή της συνέχειάς τους) με αποτέλεσμα τον πόνο και την αδυναμία του ώμου.
Ο Κορακοακρωμιακός σύνδεσμος: είναι ένας ισχυρός σύνδεσμος που συνδέει δύο οστικές προεξοχές της ωμοπλάτης: το ακρώμιο και την κορακοειδή απόφυση. Με αυτόν τον τρόπο ο κορακοακρωμιακός σύνδεσμος σχηματίζει μια «γέφυρα» πάνω από το τενόντιο πέταλο, περιορίζοντας σε ορισμένες περιπτώσεις την απρόσκοπτη κίνηση των τενόντων. Μεταξύ του ακρωμίου, του κορακοακρωμιακού συνδέσμου και του τενοντίου πετάλου υπάρχει ουπακρωμιακός ορογόνος θύλακος, υπεύθυνος για την ομαλή ολίσθηση του πετάλου κάτω από το ακρώμιο και τον σύνδεσμο, αλλά επίσης υπεύθυνος για τον πόνο που προκαλούν πολλές παθήσεις στον ώμου.
Οι Κορακοκλειδικοί σύνδεσμοι: είναι δύο σύνδεσμοι, ο κωνοειδής και ο τραπεζοειδής που συγκρατούν ισχυρά την ωμοπλάτη με την κλείδα. Ολόκληρο το άνω άκρο, ουσιαστικά «κρέμεται» από την κλείδα, η οποία είναι συνδεδεμένη με τον αξονικό σκελετό. Οι σύνδεσμοι αυτοί συμβάλλουν πολύ σύνδεση κλείδας ωμοπλάτης.
Ο Δελτοειδής μυς: είναι ένας από τους μεγαλύτερους μυς του σώματος και σε αυτόν οφείλεται η στρογγυλότητα του ώμου. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δέρμα και καλύπτει πλήρως τον ώμο. Με την ενεργοποίηση διαφόρων μοιρών του είναι δυνατή η κίνηση του βραχίονα. Ωστόσο, για να έχει μέγιστο αποτέλεσμα η ενεργοποίηση του, είναι απαραίτητη η καλή λειτουργία όλων των εν τω βάθει μυών και τενόντων που περιεγράφηκαν παραπάνω.
